Mês: Outubro 2022

  • MAX STAHL MORREU HÁ UM ANO

    Views: 0

    Max Stahl morreu há exatamente um ano. Este foi o texto que escrevi e com honra li no dia do seu funeral no Cemitério de Santa Cruz
    Serve hoje como memória. Abraços Max. Onde quer que estejas
    TETUM NO FINAL
    MAX STAHL Biografia
    Por António Sampaio
    Timor-Leste homenageia hoje um homem maior, um jornalista, um humanista, um pilar de determinação que num dos momentos mais difíceis da história do país, e com a sua câmara e a sua coragem mostrou ao mundo o drama da ocupação indonésia.
    E como os homens maiores e os heróis verdadeiros, a sua aclamação não é apenas dos líderes nacionais, ou de personalidades relevantes em vários países. A sua aclamação é feita pela alma de todo o povo timorense que hoje, como o fez quando a sua morte foi conhecida a 28 de outubro, chora a perda de Max Stahl.
    O jornalista e realizador morreu praticamente 30 anos depois de recolher aqui, em Santa Cruz, as imagens do massacre que contribuiriam para mudar para sempre o percurso da luta pela independência do país. Por triste coincidência, faleceu no mesmo dia em que morreu, em 1991, Sebastião Gomes, o jovem que veio a enterrar em Santa Cruz e cuja morte suscitou o protesto que acabaria por terminar no agora conhecido Massacre de Santa Cruz.
    As suas cinzas vão ficar aqui, neste local de tragédia, mas que foi também de esperança, no fecho de um ciclo, continuando vivo nos corações e mentes de muitos, e vincadamente na história de Timor-Leste.
    Nascido a 06 de dezembro de 1954 no Reino Unido e cidadão timorense desde 2019, o jornalista regressa para perto das campas onde, escondido, filmou o massacre. Condecorado com o Colar da Ordem de Timor-Leste, a mais alta condecoração dada a cidadãos estrangeiros no país, com o Prémio Rory Peck e vários outros galardões, Max Stahl deixa como legado um dos principais arquivos de imagens dos últimos anos da ocupação indonésia do país e do período imediatamente antes e depois do referendo de independência.
    O Centro Audiovisual Max Stahl em Timor-Leste (CAMSTL) contém milhares de horas de vídeo, incluindo entrevistas alargadas com os principais atores da luta timorense pela independência. Stahl criou o arquivo para, nas suas palavras, contar a história do nascimento da nação, incluindo imagens históricas e material filmado. Já foi reconhecido pela UNESCO como Registo da Memória do Mundo.
    Descendente de uma família de diplomatas, repórter de guerra – chegou a ser ferido nos Balcãs – Max estudou literatura na Universidade de Oxford e era um poliglota, dominando várias línguas, incluindo as duas oficiais de Timor-Leste, o português e o tétum.
    Ainda antes de adotar o nome com que hoje todos hoje o conhecem, Christopher Wenner chegou mesmo a apresentar um programa de televisão para crianças, o Blue Peter da BBC, na altura o mais famoso dos programas infantis.
    Mas foi em campos de batalha, em palcos de caos e de drama humano que o maior contributo de Stahl, o seu legado, se construiu. Ajudando a mostrar ao mundo conflitos ou dramas esquecidos e longe dos olhares da comunidade internacional. As primeiras reportagens vieram da sua experiência de vida, no estrangeiro, com a família, em concreto em El Salvador (onde o pai era embaixador) e de onde enviou reportagens durante a guerra civil entre 1979 e 1992.
    Entre outros conflitos acompanhou os da Geórgia, do Kosovo e da Chechnya e, a partir de 30 de agosto 1991, de Timor-Leste, onde chegou, como “turista”, a convite de quadros da resistência. Fazia parte de uma equipa de reportagem da televisão britânica, ‘escondida’ como turistas para não revelar o seu verdadeiro objetivo: documentar a ocupação indonésia. Ao longo da sua longa ligação a Timor-Leste, onde vivia até ter que viajar para a Austrália para tratamento médico, entrevistou algum dos líderes históricos da resistência como Nino Konis Santana, David Alex e outros.
    Seria Santa Cruz, e o massacre de 12 de novembro de 1991 que tornaria o nome de Max Stahl conhecido internacionalmente, com as imagens a serem das primeiras a atestar a barbárie da ocupação indonésia.
    Em Portugal as imagens acabaram por ter um impacto especial, tanto pela dureza da violência como pelo facto dos sobreviventes se terem reunido na pequena capela de Santa Cruz a rezar, em português, enquanto se ouviam as balas dos militares e policias indonésios. Regressaria ao país alguns anos depois, para recolher mais entrevistas.
    O referendo de 1999 levou Max Stahl a regressar a Timor-Leste, onde acompanhou quer a violência antes do referendo quer depois do anúncio da vitória da independência, tendo acompanhado famílias em fuga para as montanhas.
    Max Stahl é sobrevivido pela sua mulher, Ingrid, pelos dois filhos do casal, Leo e Malin, e por dois filhos, mais velhos, do primeiro casamento, Ben e Barnaby.
    E será lembrado por todos os outros irmãos timorenses que hoje o abraçam e homenageiam, honrando a memória de quem dedicou uma parte importante da sua vida ao país onde não nasceu, mas que para sempre será seu.
    FIM
    MAX STAHL
    Biografia
    Husi António Sampaio
    Ohin Timor-Leste fó omenajen ema boot ida, jornalista, umanista, pilar determinasaun ida iha momentu difisil liu iha istória país nian, no ho nia kámara no nia aten-barani hatudu ba mundu susar husi okupasaun indonézia nian.
    No hanesan ema boot no asua’in, nia rekoñesimentu mai, la’ós de’it husi lider nasionál sira, ka personalidade relevante sira iha nasaun oioin. Ninia rekoñesimentu mai husi timor nia povu, timor nia klamar, ne’ebé ohin tanis, hanesan tanis iha loron 28 outubru bainhira rona katak lakon ona Max Stahl.
    Jornalista no realizadór nia mate besik tinan 30 hafoin grava iha Santa Cruz, imajen sira husi masakre no imajen sira ne’e kontribui atu muda dalan husi luta ukun rasik-an Timor nian. Koinsidénsia triste ida halo nia loron mate monu ba loron ne’ebé, iha tinan 1991, Sebastião Gomes mate. Sebastião Gomes, foin-sa’e ne’ebé hakoi iha Santa Cruz no nia mate hamosu protestu ne’ebé mak halo akontese Masakre Santa Cruz.
    Ninia ahi-kadesan sira sei hela iha ne’e, iha fatin husi trajédia, maibé mós fatin esperansa, hodi taka siklu ida, hodi kontinua moris iha fuan no hanoin husi ema barak, no mós iha istória Timor-Leste nian.
    Moris iha loron 06 fulan-dezembru tinan 1954 iha Reinu Unidu no sidadaun timoroan desde tinan 2019, jornalista ne’e fila hikas ba besik rate, iha ne’ebé nia subar atu halo filmajen ba masakre. Nia hetan kondekorasaun ho Kolár Orden Timor-Leste nian, kondekorasaun ne’ebé boot liu ne’ebé fó ba sidadaun estranjeiru sira iha país, ho Prémiu Rory Pekin no kondekorasaun oioin. Max Stahl husik hela arkivu prinsipál sira ho imajen sira husi tinan hirak ikus okupasaun indonézia nian no períodu molok kedas no hafoin referendu independénsia nian.
    Sentru Audiovizuál Max Stahl iha Timor-Leste (CAMSTL) iha vídeo oras rihun ba rihun, inklui entrevista luan ho atór prinsipál sira husi luta ba ukun rasik-an. Stahl kria arkivu ne’e atu, tuir ninia liafuan, konta istória moris nasaun nian, inklui imajen istórika no filmajen sira. Hetan ona rekoñesimentu husi UNESCO hanesan Rejistu ba Memória Mundu nian.
    Mai husi família husi diplomata sira, nia sai jornalista funu – no hetan kanek iha Balcãs – no estuda literatura iha Universidade Oxford. Nia hanesan poliglota, ne’ebé ko’alia lian oioin, inklui mós lian ofisiál rua Timor-Leste nian, Portugés no Tetun.
    Molok uza naran ne’ebé ohin ita hatene, Christopher Wenner sai aprezentadór ba programa televizaun ba labarik, Blue Peter husi BBC, ne’ebé programa labarik famozu liu iha tempu ne’eba.
    Maibé nia kontribuisaun boot, nia eransa mai husi funu, iha fatin ne’ebé nakonu ho drama no terus. Nia ajuda hatudu ba mundu funu ka drama ne’ebé mundu no komunidade internasionál haluha ka la hatene. Ninia reportajen dahuluk, husi funu sivíl entre 1979 no 1992, mai husi nia esperiénsia moris, iha rai liur, ho nia família, iha El Salvador (iha ne’ebé nia aman servisu nu’udar embaixadór).
    Nia akompaña funu sira hanesan Geórgia, Kosovo, Chechnya no hahú iha 30 agostu 1991, Timor-Leste. Nia tama hanesan “turista”, tuir konvite husi rezisténsia. Nia hola parte iha ekipa reportajen husi televizaun Inglaterra nian ne’ebé subar nu’udar turista hodi ema la hatene sira nia objetivu loloos: atu hato’o kona ba okupasaun indonézia. Durante nia ligasaun kleur ba Timor-Leste. iha ne’ebé nia hela to’o nia ba Austrália halo tratamentu médiku, nia halo entrevista ba lider istóriku balu husi rezisténsia hanesan Nino Konis Santa, David Alex no seluk tan.
    Santa Cruz, no masakre 12 novembru 1991 mak halo naran Max Stahl sai koñesidu iha mundu bainhira imajen sira ne’ebé nia foti sai primeira vés bele hatudu ba mundu terus no barbarie husi okupasaun indonézia.
    Iha Portugal imajen sira iha impaktu espesiál, tanba violénsia no tanba sobrevivente sira halibur malu iha kapela ki’ik husi Santa Cruz no reza iha lian portugés, bainhira rona militár no polísia indonéziu nia bala sira. Nia tama fali iha Timor tinan balu tuir mai hodi foti entrevista tan.
    Referendu husi 1999 halo Max Stahl fila mai Timor-Leste, no nia akompaña violénsia molok referendu no liu anúnsiu husi vitória independénsia, no nia akompaña ema ne’ebé hala’o ba foho.
    Max Stahl husi hela nia fen, Ingrid, no sira nia oan rua, Leo no Malin, no oan rua tan husi nia kaben uluk, Ben no Barnaby.
    No nia memória hela iha ne’e, ho nia maun alin timor oan sira ne’ebé ohin hakohak nia no fó omenajen ba nia, nu’udar onra ba memória husi ema ne’ebé dedika parte importante husi nia moris ba país ne’ebé la’ós nia país moris. Maibé Timor-Leste ninian nafatin.
    TERMINA
    May be an image of 1 person and standing
    Belinha Carrascalao, Carla Lopes and 252 others
    22
    38
    Like

    Comment
    Share
    22 comments
    Most relevant

    View 10 more comments
    11 of 22
    Write a comment…

  • Morreu Paulo Maia E Silva o antigo consul de Portugal em Díli

    Views: 0

    Morreu Paulo Maia E Silva o antigo consul de Portugal em Díli. Condolências para a Isabel e para toda a família. DEP
    May be an image of 1 person
    Fina Baptista Guterres, Carla Lopes and 222 others
    153
    4
    Like

    Comment
    Share
    153 comments
    Most relevant

  • PS critica “cortes insensíveis” para a cultura no Orçamento dos Açores para 2023 – Jornal Açores 9

    Views: 0

    O PS/Açores criticou hoje os “cortes insensíveis e insensatos” previstos na anteproposta de Plano e Orçamento da região para 2023, alertando para a extinção de apoios em áreas como a arte contemporânea ou artes audiovisuais. Em comunicado, a deputada socialista Marta Matos considera que a redução de verbas previstas para a cultura é “inadmissível”, tratando-se […]

    Source: PS critica “cortes insensíveis” para a cultura no Orçamento dos Açores para 2023 – Jornal Açores 9

  • Professor de Religião e Moral acusado de abusos sexuais por 15 alunas. Duas e acabaram em lágrimas no tribunal – Atualidade – MAGG

    Views: 0

    Source: Professor de Religião e Moral acusado de abusos sexuais por 15 alunas. Duas e acabaram em lágrimas no tribunal – Atualidade – MAGG

  • padre preso

    Views: 0

    MAIS UM CASO QUE ENSOMBRA A IGREJA CATÓLICA….
    [ A Polícia Judiciária (PJ) deteve um padre de 63 anos pela alegada prática de crimes de tráfico de pessoas e de abuso sexual de pessoa incapaz de resistência, em Vila Nova de Foz Côa, foi hoje anunciado.]
    @ Ryc
    País - Padre detido por escravizar e abusar sexualmente de homem com deficiência à sua guarda
    OMINHO.PT
    País – Padre detido por escravizar e abusar sexualmente de homem com deficiência à sua guarda
    Em Foz Côa
    Like

    Comment
    Send
    0 comments
  • a ideologia do género a afetar a fruta

    Views: 0

    A “ideologia de género” já chegou à fruta…
    May be an image of food and text that says "Flavour Mango"
    Rogério Mimoso Correia, Rosário Rodrigues and 3 others
    3
    Like

    Comment
    3 comments
  • AÇORES, MULHERES NUAS NOS TABLETS

    Views: 0

    Caríssimos Encarregados de Educação de alunos a frequentar o 5° ano de escolaridade na Região Autónoma dos Açores.
    O pai que denunciou à DRE e à comunicação social o problema da falta de filtros nos tablets dos nossos alunos a frequentar o 5ª ano de escolaridade, fui eu, e como eu, julgo que todos partilham da minha ansiedade e repudio por um equipamento, cuja propriedade pertence ao Governo Regional, permitir o acesso livre a conteúdo impróprio (fiz o teste a apenas conteúdo de cariz sexual), situação essa profundamente lamentável e incompreensível, atendendo que os equipamentos deveriam vir para as crianças 100% bloqueados (à semelhança dos equipamentos que temos cá em casa), quer dentro da rede escolar, quer fora.
    Infelizmente, nem dentro da rede escolar estavam protegidos, tendo acesso a imagens preview (tenho um vídeo a constatar esse facto).
    Por isso, e acreditando que também não concordam com a situação e contrariamente aquilo que a Senhora Secretaria afirmou no jornal Açoriano Oriental de 25 de outubro “que não existe um fenómeno massificado”, desvalorizando por completo a problemática em questão, parecendo que, como por exemplo, o facto de existir um homicida na escola e apenas 1 pessoa o ter denunciado, é de todo lamentável e irresponsável.
    No mínimo, e para a salvaguarda da segurança e proteção dos nossos filhos, os tablets deveriam ser todos devolvidos à escola para a respetiva formatação e reprogramação das ferramentas/filtros, adequados à situação, e só depois de serem testados a 100%, em toda a rede wireless da Região, entregues aos alunos. Isso sim seria o mais sensato e demonstraria a máxima preocupação face à presente problemática.
    Ora veja-se o que acontece com um medicamento suspeito de uma reação adversa grave e disponível no mercado, o INFARMED suspende de imediato a sua comercialização, até serem feitos os devidos testes.
    Por acreditar que não estou sozinho nesta demonstração de preocupação para com uma situação muito grave, convidava-vos a juntarem-se a mim e a outros Encarregados de Educação, a contestarem, individualmente, à Secretaria Regional da Educação.
    Informo que esta situação apenas me foi constatada pela minha filha, que confessou existir um amigo da sala de aula que via “mulheres nuas” no tablet da escola, fornecido pelo Governo Regional!. Perante este desabafo, fui de imediato ao da minha filha confirmar se tal seria possível, pesquisando apenas por “mulheres nuas” no Google, ao que para nosso espanto, a ameaça era real!
    Relembro que a primeira demonstração de preocupação foi enviada, por e-mail, a 15 de outubro para a Secretaria Regional da Educação, alertando para o problema, sendo que só na terça-feira a foi tornada publica.
    Como medida preventiva, aconselho-vos a consultar o histórico de pesquisas dos browsers presentes no tablet, pois como bem sabemos, há crianças que têm muita vergonha em abordar o assunto junto dos seus pais.
    Conto convosco na promoção da proteção dos nossos filhos!
    O e-mail da Secretaria Regional da Educação é ire@azores.gov.pt
    Obrigado a todos.
    Like

    Comment
    May be an image of 1 person and indoor
    Share
  • 1755: novo guião de alexandre borges

    Views: 0

    Calhou ter nascido no aniversário do grande terramoto de Lisboa (e no ano de um grande terramoto na minha própria cidade-natal, Angra do Heroísmo. Há um poema sobre isto tudo no “Atenção ao Intervalo entre o Caos e o Comboio”).
    Não sei se por isso, senti sempre uma ligação e um interesse particular ao e pelo tema do distante ano de 1755.
    Este ano, que não é sequer o de nenhum aniversário redondo daqueles em que se costuma falar das coisas, calhou ter recebido de presente o convite da Raquel Mourão e do Carlo Gomes da The Mediapro Studio para conceber e escrever um documentário sobre o assunto e que, aliás, não se debruçasse tanto sobre o terramoto em si, mas sobre o impacto cultural que causou mundo fora.
    Chama-se “O Dia que Abalou o Pensamento”, estreia na próxima terça-feira, dia 1 de Novembro, no Canal História, e há tantas razões pelas quais gostaria que vissem.
    É, de algum modo, a minha primeira longa-metragem (é um documentário de uma hora e meia) e um dos projectos de que mais me orgulho nestes já mais de 20 anos de televisão. Foi a oportunidade única de juntar a profissão no guionismo, a paixão pela história e a formação em filosofia (pai, mãe, o curso sempre serviu para alguma coisa) e reunir especialistas e actores que muito admiro, num objecto que, no fim, é também uma dessas declarações de amor que nós, banais apaixonados por Lisboa, teimamos em fazer-lhe.
    Agradeço, adicionalmente, à Raquel e ao Carlo toda a liberdade e confiança que nos deram para trabalhar, mesmo nos casos em que arriscámos opções nada evidentes ou consensuais. Ao Ricardo Figueiredo, nosso realizador, que transformou, com toda a inteligência e bom gosto, palavras e ideias no que importa: a imagem. À Mafalda Quintela, produtora que só não conseguiu a Lua porque, por acaso, não lhe pedimos para lá filmar. À Rafaela Longras a ajuda incansável e todo-terreno nos conteúdos. E a toda a equipa a inexcedível entrega, competência e boa onda, da fotografia ao som, dos adereços aos figurinos, da anotação à maquilhagem.
    “O Dia que Abalou o Pensamento”
    Terça-feira, 1 de Novembro, Canal História, 22h15 (Hora de Lisboa)
    Com: Rui Tavares, Fernando Ribeiro, Nuno Nabais, Patrícia Barbas, Helena Buescu, Rodrigo Moita de Deus, Susana Custódio, António Júlio Trigueiros, Raquel Henriques da Silva; Heitor Lourenço, Tiago Fernandes, Maria João Freitas, João Pedreiro e Pedro André; as perspectivas da Filosofia, da História, da Teologia, da Arquitectura, da Literatura, da Sismologia, da Comunicação e da História da Arte desse dia que mudou o mundo; entrevistas e reconstituições, séculos XVIII e XXI, imagem real e animação, fado e heavy-metal, anjos e Lisboa. E ainda a extraordinária narradora que vos convidamos a descobrir.
    Não deverá ficar disponível na net, depois. É mesmo para consumir à maneira antiga: no dia, na TV, ou na box, durante a semana seguinte.
    Espero que gostem.
    May be an image of 3 people, people standing and brick wall
    You and 4 others
    Like

    Comment
    Share
    0 comments
  • que tristeza, moçambique

    Views: 0

    MOÇAMBIQUE
    A RUPTURA NA FRELIMO AO MAIS ALTO NÍVEL
    Um Presidente e líder partidário corrupto à procura de se perpetuar no poder, com um terceiro mandato proibido na Constituição mas em preparação de violação dos preceitos legais….com apoio da nomenklatura frelimista e dependente das conexões implantaras pelo regime a todos os níveis da sociedade…..

     

     

     

    May be an image of 1 person and text that says "Meticais VIDÊNCIAS é com a verdade 60 promisso Registo: 011/GABINFO-DEP/2020 Outubro 2022 Edição Ano: 02 ndze EDITOR: Reginaldo Tchambule Terça-Feira, Está difícil a reconciliação entre os camaradas Guebuza não foi convidado ao Comité Central o estranho é que outro presidente honorário foi convidado Joaquim Chissano Graça Machel estiveram, no Sábado, em Inhambane Na reunião, Nyusi defendeu rejuvenescimento do partido mais espaço para A OJM que tem estado a defender terceiro mandato OJM"

  • AÇORES DESINVESTE AINDA MAIS NA CULTURA

    Views: 0

    📍📖Património Cultural Imaterial – Uma herança que se sente 📍📖
    Escrever sobre património cultural imaterial é um desafio que começa na própria definição do mesmo. Sendo imaterial, será sempre um património que se assume como intangível, logo difícil de captar e prender numas quantas linhas. Nesse sentido, a missão da Direção Regional dos Assuntos Culturais através do Centro do Património Móvel, Imaterial e Arqueológico (CPMIA) revela-se complexa e nada linear, mas também estimulante e digna de uma estratégia própria para a Região.
    A DRAC, através da CPMIA, promove, há mais de uma década, diferentes iniciativas de recolha, valorização e divulgação desse património imaterial dos Açores, seja através da sua equipa, diretamente, ou seja, em parceria com Museus e Bibliotecas da Região, que colaboram regularmente na criação de contributos para essas atividades. Falamos de sinalizações, que devem ser entendidas como inventariações sumárias, sem recurso a investigações antropológicas exaustivas, mas que servem para criar uma base de dados do conhecimento existente no arquipélago. E esse conhecimento é vasto, indo da gastronomia à música, e dos diferentes cultos ritualísticos às mais variadas celebrações e cerimónias locais.
    O património cultural imaterial é feito de manifestações, saberes e práticas que assentam em tradições. O CPMIA, presentemente, trabalha em várias vertentes, com particular ênfase no levantamento do trabalho e da herança cultural associada à técnica construtiva da Viola da Terra, nas suas diversas vertentes arquipelágicas, bem como nas distintas, mas unidas celebrações do Culto ao Espírito Santo.
    São duas manifestações muito diferentes, mas que unificam os Açores e as suas gentes, porquanto se reproduzem através das nove ilhas, de formas únicas e próprias do arquipélago. Esse trabalho prevê que, em tempo oportuno, venham a ser diligenciadas inscrições desses patrimónios no Inventário Nacional do Património Cultural Imaterial (INPCI).
    Para esse efeito, é realizado um trabalho minucioso, junto dos construtores da Viola da Terra e dos responsáveis pelos diversos Impérios do Espírito Santo, por todas as ilhas, procurando recolher o máximo de informação, que permita demonstrar o caráter único e original de um saber-fazer e de uma herança cultural que atravessa gerações e gerações de açorianos. A informação é transformada em fichas técnicas, de apoio, com uma base de investigação na área da antropologia cultural, devidamente complementada por recursos audiovisuais, cumprindo os rigorosos critérios da legislação em vigor.
    Importa referir que, em anos recentes, todo esse trabalho foi já desenvolvido e coordenado pela equipa desta direção regional, tendo levado com sucesso à inventariação das Danças, Bailinhos e Comédias do Carnaval da Ilha Terceira. O processo bem concluído, visou promover e valorizar assim essa manifestação cultural singular.
    Nos anos vindouros, procurar-se-á dar seguimento a estes processos, no que concerne ao património imaterial, com vista a enriquecer o conhecimento de toda a Região.
    1
    2
    Like

    Comment
    Share
    2 comments